Arbeidstijdregels in Roemenië worden voornamelijk geregeld door het Arbeidswetboek, dat duidelijke normen stelt voor de duur van het werk, rustperioden en vergoeding voor werk buiten het standaardrooster. Deze regels zijn ontworpen om de gezondheid en veiligheid van werknemers te beschermen, terwijl ze een kader bieden voor werkgevers om hun personeel effectief te beheren en naleving van de nationale wet te waarborgen.
Het begrijpen en naleven van deze regelgeving is cruciaal voor bedrijven die in Roemenië opereren, of ze nu lokaal personeel direct in dienst nemen of via een Employer of Record. Correct beheer van werkuren, overwerk en rustverplichtingen helpt juridische problemen te voorkomen, zorgt voor een eerlijke behandeling van werknemers en draagt bij aan een productieve werkomgeving.
Standaard Werkuren en Werkweekstructuur
De standaardduur van werktijd in Roemenië is 8 uur per dag en 40 uur per week. Dit is meestal gestructureerd als een 5-daagse werkweek. Voor bepaalde beroepen of activiteiten kan de dagelijkse werktijd echter minder dan 8 uur bedragen, zoals vastgesteld door specifieke wettelijke bepalingen of collectieve arbeidsovereenkomsten.
De maximale wettelijke werktijd, inclusief overwerk, mag niet meer dan 48 uur per week bedragen, berekend als een gemiddelde over een referentieperiode van maximaal 4 achtereenvolgende maanden. Uitzonderingen op deze gemiddelde limiet kunnen van toepassing zijn in specifieke gevallen zoals bepaald door de wet of collectieve overeenkomsten, mits er vervangende rustperiodes worden toegekend.
Overwerkregelingen en Vergoedingsvereisten
Overwerk wordt gedefinieerd als werk dat wordt verricht buiten de normale dagelijkse of wekelijkse werkuren. Overwerk is over het algemeen alleen toegestaan in uitzonderlijke omstandigheden of wanneer het door zowel de werkgever als de werknemer is overeengekomen, en mag de gezondheid en veiligheid van de werknemer niet in gevaar brengen.
Vergoeding voor overwerk kan worden verstrekt via betaalde vrije tijd die gelijk is aan de gewerkte uren of via aanvullende betaling. Als er financieel wordt gecompenseerd, vereist het Arbeidswetboek specifieke minimale verhogingen ten opzichte van het basissalaris.
| Overwerkscenario | Minimale Verhoging Vergoeding |
|---|---|
| Overwerk op normale werkdagen | 75% van het basissalaris |
| Overwerk op feestdagen of rustdagen | 100% van het basissalaris |
Vervangende betaalde vrije tijd voor overwerk moet binnen 60 kalenderdagen na het verrichten van het overwerk worden toegekend. Als vervangende vrije tijd niet binnen deze periode wordt toegekend, moet het overwerk financieel worden gecompenseerd volgens de bovengenoemde tarieven.
Rustperiodes en Pauzeverplichtingen
Roemeens recht vereist specifieke rustperiodes om het welzijn van werknemers te waarborgen. Deze omvatten dagelijkse rust tussen shifts en wekelijkse rust.
- Dagelijkse Rust: Werknemers hebben over het algemeen recht op een minimale rustperiode van 12 opeenvolgende uren tussen twee werkdagen. Voor specifieke banen met verminderde dagelijkse werktijden (minder dan 8 uur) mag de dagelijkse rustperiode niet minder dan 8 opeenvolgende uren zijn.
- Wekelijkse Rust: Werknemers hebben recht op een minimale wekelijkse rustperiode van 48 opeenvolgende uren, meestal toegekend op zaterdag en zondag. In gegronde gevallen waarin de wekelijkse rust niet op deze dagen kan worden toegekend, kan deze op andere dagen van de week worden gegeven, mits de werknemer vervangende tijd krijgt die gelijk is aan de uren die op de normale rustdagen zijn gewerkt, plus de toepasselijke overwerkvergoeding.
- Pauzes: Werknemers die meer dan 6 uur per dag werken, hebben recht op een pauze voor de maaltijd en andere pauzes, zoals vastgelegd in de interne regelgeving of collectieve arbeidsovereenkomst. De duur en planning van deze pauzes worden intern vastgesteld, maar ze worden over het algemeen niet meegerekend in de werktijd, tenzij anders vermeld in de interne regelgeving of collectieve overeenkomst.
Nachtploeg- en Weekendwerkregelingen
Nachtwerk wordt gedefinieerd als werk dat wordt verricht tussen 22:00 uur en 6:00 uur. Werknemers die regelmatig minstens 3 uur van hun dagelijkse werk tijdens de nachtdienst uitvoeren, of die nachtarbeid verrichten voor minstens 30% van hun maandelijkse werktijd, worden als nachtarbeiders beschouwd.
Nachtarbeiders genieten van specifieke bescherming:
- Hun normale werktijd voor nachtdiensten mag niet meer dan 8 uur in een periode van 24 uur bedragen, berekend als een gemiddelde over een referentieperiode van maximaal 3 achtereenvolgende maanden, met toegekende vervangende rust.
- Ze hebben recht op ofwel een vermindering van hun normale werktijd met één uur per shift (zonder salarisverlaging) of een salarisverhoging van ten minste 25% van het basissalaris voor de uren die tijdens de nachtdienst worden gewerkt, indien hun normale dagelijkse werktijd 8 uur is.
Werk op weekends (zaterdag en zondag) maakt over het algemeen deel uit van de wekelijkse rust. Als werknemers op deze dagen moeten werken vanwege specifieke werkroosters of uitzonderingen, hebben ze recht op vervangende vrije tijd gedurende de daaropvolgende 7 kalenderdagen. Als vervangende vrije tijd niet mogelijk is, moeten ze een salarisverhoging van ten minste 100% van het basissalaris ontvangen voor de uren die in het weekend zijn gewerkt, naast hun normale salaris.
Verplichtingen voor Werkgevers bij het Registreren van Werkuren
Werkgevers in Roemenië hebben een wettelijke verplichting om nauwkeurige gegevens bij te houden van de door elke werknemer verrichte werkuren. Dit omvat het registreren van de begin- en eindtijd van de werkdag.
Het bijhouden van nauwkeurige gegevens is essentieel om naleving van de wettelijke vereisten met betrekking tot standaardwerkuren, overwerktoleranties en rustperiodes aan te tonen. Deze gegevens moeten op verzoek beschikbaar worden gesteld aan arbeidsinspecteurs en dienen als basis voor het berekenen van salarissen, inclusief overwerkvergoeding. De methode van registratie (bijvoorbeeld urenstaten, elektronische systemen) moet betrouwbaar zijn en de daadwerkelijke gewerkte uren door de werknemers weerspiegelen.
