Zimbabwes arbeidswetten zijn ontworpen om de rechten en het welzijn van werknemers in verschillende sectoren te beschermen. Deze regelgeving stelt een kader voor eerlijke arbeidspraktijken, zodat werknemers rechtvaardig worden behandeld en in geval van geschillen of overtredingen een beroep kunnen doen op juridische bescherming. Het begrijpen van deze beschermingen is cruciaal voor zowel werkgevers als werknemers die binnen het land opereren.
Het wettelijke kader behandelt essentiële aspecten van de arbeidsrelatie, van het initiële wervingsproces tot beëindiging, en bevat bepalingen met betrekking tot arbeidsomstandigheden, veiligheid en de afhandeling van klachten. Naleving van deze normen is verplicht en draagt bij aan een stabiele en productieve werkomgeving.
Termination Rights and Procedures
Beëindiging van het dienstverband in Zimbabwe moet volgens specifieke wettelijke procedures plaatsvinden om als rechtmatig te worden beschouwd. Gronden voor ontslag omvatten doorgaans wangedrag, incapaciteit, slechte prestaties, of operationele vereisten (reorganisatie). Werkgevers moeten schriftelijk opzeggen, behalve in gevallen van ontslag op staande voet wegens ernstig wangedrag zoals door de wet of collectieve arbeidsovereenkomsten gedefinieerd.
Opzegtermijnen worden door de wet vastgesteld en hangen af van de duur van het dienstverband. Betaling in plaats van opzegging is ook toegestaan. Werknemers hebben recht op eindafwikkelingen, die onder andere achterstallig loon, opgebouwde vakantiegeld en ontslagvergoeding kunnen omvatten bij ontslag om operationele redenen, berekend volgens wettelijke bepalingen of collectieve overeenkomsten.
| Diensttijd | Minimale opzegtermijn |
|---|---|
| Minder dan 6 maanden | 2 weken |
| 6 maanden tot 2 jaar | 1 maand |
| 2 jaar of meer | 3 maanden |
Opmerking: Specifieke contracten of collectieve arbeidsovereenkomsten kunnen langere opzegtermijnen voorzien.
Anti-Discriminatiewetten en Handhaving
Zimbabwaanse wetgeving verbiedt discriminatie op de werkvloer op basis van verschillende beschermde kenmerken. Werkgevers zijn verplicht gelijke kansen en behandeling te bieden bij recruitment, aanwerving, opleiding, promotie en ontslag.
Beschermde groepen omvatten doorgaans:
- Ras
- Stam of herkomstplaats
- Politieke overtuiging
- Kleur
- Geloof of religie
- Geslacht
- Burgerlijke staat
- Leeftijd
- Handicap
- HIV/AIDS-status
Werknemers die menen dat ze aan discriminatie zijn blootgesteld, kunnen een klacht indienen bij de relevante arbeidsautoriteiten, die de bevoegdheid hebben om onderzoek te doen en passende maatregelen te nemen, waaronder herplaatsing of compensatie.
Arbeidsomstandigheden Normen en Regels
Regelgeving regelt de standaard werkuren, overwerk, rusttijden en verschillende soorten verlof om eerlijke behandeling en het welzijn van werknemers te waarborgen. De standaard werkweek is over het algemeen vastgesteld, en er worden limieten gesteld aan de hoeveelheid overwerk die een werknemer mag verrichten.
Werknemers hebben recht op betaald jaarlijks verlof, ziekteverlof en zwangerschapsverlof, afhankelijk van de kwalificatieperiode. Nationale feestdagen worden ook gevierd, met specifieke regels voor werk op deze dagen. Hoewel er een nationaal minimumloon bestaat, worden sectorale minimumlonen vaak vastgesteld via collectieve arbeidsovereenkomsten, die mogelijk hogere tarieven bieden.
Werkplek Gezondheid en Veiligheid Vereisten
Werkgevers hebben een wettelijke plicht om een veilige en gezonde werkomgeving voor alle werknemers te bieden. Dit omvat het nemen van redelijke maatregelen om ongevallen en verwondingen te voorkomen, het verstrekken van noodzakelijke veiligheidsuitrusting en het zorgen dat machines en terreinen veilig zijn.
Belangrijke vereisten omvatten:
- Identificeren en beoordelen van arbeidsplaatsenrisico's.
- Implementeren van maatregelen om risico's te elimineren of te minimaliseren.
- Adequate training en toezicht op gezondheids- en veiligheidsprocedures.
- Bijhouden van registraties van ongevallen en beroepsziekten.
- Het oprichten van gezondheids- en veiligheidscommissies in werkplaatsen boven een bepaalde grootte.
Werknemers hebben ook de verantwoordelijkheid om veiligheidsregels na te leven en onveilige omstandigheden te melden. Regelgevende instanties voeren inspecties uit om naleving van gezondheids- en veiligheidsnormen te waarborgen.
Geschiloplossingsmechanismen
Arbeidsconflicten kunnen ontstaan door verschillende kwesties, waaronder oneerlijke arbeidspraktijken, contractbreuk of meningsverschillen over arbeidsvoorwaarden. Zimbabwes arbeidswet biedt gestructureerde mechanismen voor het oplossen van deze geschillen.
Het proces begint meestal met interne klachtenprocedures binnen de werkplek. Als er geen oplossing wordt gevonden, kan de zaak worden doorverwezen naar een arbeidsfunctionaris van het ministerie dat verantwoordelijk is voor arbeid. Arbeidsfunctionarissen proberen geschillen op te lossen via bemiddeling. Als bemiddeling faalt, kan het geschil worden doorverwezen voor arbitrage of naar de Labour Court, afhankelijk van de aard van de kwestie. De Labour Court is een gespecialiseerde rechtbank die exclusief arbeidszaken behandelt, en haar beslissingen zijn bindend, onder voorbehoud van hoger beroep bij het Supreme Court op juridische gronden.
Werf top talent in Zimbabwe via onze Employer of Record service
Plan een gesprek met onze EOR-experts om meer te weten te komen over hoe wij u kunnen helpen in Zimbabwe
Plan een gesprek met onze EOR-experts om meer te weten te komen over hoe wij u kunnen helpen in Zimbabwe.
