Zorgen voor een veilige en gezonde werkplek is een fundamentele vereiste voor bedrijven die in Albanië opereren. Het land heeft een wettelijk kader opgesteld dat bedoeld is om werknemers te beschermen tegen beroepsrisico's en het welzijn op de werkplek te bevorderen. Het naleven van deze regelgeving is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook cruciaal voor het stimuleren van productiviteit, het verminderen van ongevallen en het behouden van een positieve werkcultuur.
Naleving van de Albanese gezondheids- en veiligheidsnormen omvat het begrijpen van de relevante wetten, het implementeren van preventieve maatregelen, het uitvoeren van regelmatige beoordelingen en het vaststellen van duidelijke protocollen voor noodgevallen en incidenten. Werkgevers spelen een centrale rol bij het creëren en onderhouden van een veilige werkplek, terwijl werknemers ook verantwoordelijkheden hebben om bij te dragen aan hun eigen veiligheid en die van collega’s.
Gezondheids- en veiligheidswetten en regelgevend kader
De belangrijkste wetgeving die het beroepsgezondheids- en veiligheidsbeleid in Albanië regelt, is de wet "Op Gezondheid en Veiligheid op het Werk". Deze wet sluit aan bij richtlijnen van de Europese Unie en beschrijft de algemene principes, verplichtingen en vereisten voor het waarborgen van een veilige werkomgeving. Ze behandelt een breed scala aan aspecten, waaronder risicopreventie, plichten van werkgever en werknemer, vereisten voor de werkplek en handhavingsmechanismen.
Verschillende andere wetten en onder-legale akten, zoals besluiten van de Raad van Ministers en ministeriële orders, vullen de hoofdwet aan door specifieke vereisten te bieden voor bepaalde industrieën, soorten werk of gevaren. De belangrijkste toezichthoudende instantie die verantwoordelijk is voor het toezicht op en de handhaving van gezondheids- en veiligheidsnormen, is de Staatsarbeidsinspectie.
Belangrijke elementen van het wettelijke kader omvatten:
- Algemene plicht van werkgevers om de gezondheid en veiligheid van hun werknemers te waarborgen.
- Vereiste voor risicobeoordeling en implementatie van preventieve maatregelen.
- Bepalingen voor overleg en participatie van werknemers.
- Regels met betrekking tot ontwerp van de werkplek, apparatuur en stoffen.
- Vereisten voor opleiding en informatievoorziening.
- Procedures voor het melden van beroepsongevallen en ziekten.
Beroepsgezondheids- en veiligheidsnormen en praktijken
Effectief gezondheids- en veiligheidsbeheer in Albanië vereist het implementeren van specifieke normen en praktijken binnen de werkplek. Deze gaan verder dan louter naleving en omvatten proactieve maatregelen om risico’s te identificeren, evalueren en beheersen.
Risicobeoordeling
Werkgevers zijn wettelijk verplicht om grondige risicobeoordelingen uit te voeren voor alle activiteiten en werkplekken. Dit houdt in dat potentiële gevaren worden geïdentificeerd, de risico’s die ze vormen worden geëvalueerd en passende beheersmaatregelen worden vastgesteld. De beoordeling moet rekening houden met de aard van het werk, de gebruikte apparatuur, de stoffen die worden behandeld, de indeling van de werkplek en de kenmerken van de werknemers. Risicobeoordelingen moeten worden gedocumenteerd en regelmatig worden herzien, vooral na significante veranderingen op de werkplek of in werkprocessen.
Veiligheidscommissies
Voor werkplekken met een bepaald aantal werknemers (meestal 50, hoewel specifieke drempels kunnen variëren of worden opgelegd door het risiconiveau), is het vaak verplicht een Gezondheids- en Veiligheidscommissie op te richten. Deze commissies zijn adviserende organen bestaande uit werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers. Hun rol is het bespreken van gezondheids- en veiligheidskwesties, het beoordelen van risicobeoordelingen, het voorstellen van preventieve maatregelen en het monitoren van de implementatie van veiligheidsbeleid.
Opleidingsvereisten
Het bieden van adequate gezondheids- en veiligheidsopleiding is een fundamentele verplichting voor werkgevers. Opleiding moet worden gegeven aan alle werknemers bij indiensttreding, bij toewijzing aan nieuwe taken, bij introductie van nieuwe apparatuur of technologie, en bij wijzigingen in de wetgeving. De opleiding moet specifiek gericht zijn op de risico’s die verbonden zijn aan het werk van de werknemer en de werkplek. Ze moet veilige werkprocedures, het gebruik van beschermingsmiddelen, noodgevallen en de rechten en verantwoordelijkheden van werknemers met betrekking tot veiligheid behandelen.
Documentatieverplichtingen
Het bijhouden van uitgebreide documentatie is cruciaal om naleving aan te tonen en het gezondheids- en veiligheidsbeheer effectief uit te voeren. Vereiste documentatie omvat doorgaans:
- Schriftelijke risicobeoordelingen.
- Veiligheidsbeleid en -procedures.
- Verslagen van gezondheids- en veiligheidsopleidingen die aan werknemers zijn gegeven.
- Verslagen van werkplekinspecties en audits.
- Documentatie met betrekking tot werkplekongevallen en incidenten.
- Onderhoudsverslagen voor apparatuur en machines.
- Gezondheidssurveillance-gegevens (indien van toepassing).
Werkplekinspectieprocessen en vereisten
De Staatsarbeidsinspectie is bevoegd om werkplekinspecties uit te voeren om naleving van de wetgeving op het gebied van gezondheid en veiligheid te waarborgen. Inspecties kunnen routinematig plaatsvinden, naar aanleiding van klachten of na een ongeval. Inspecteurs hebben het recht om werkplekken te betreden, documenten te onderzoeken, werknemers en management te interviewen en monsters of foto’s te nemen.
Werkgevers moeten volledig meewerken met arbeidsinspecteurs en toegang verschaffen tot alle relevante gebieden en documentatie. Bij het constateren van niet-naleving kunnen inspecteurs waarschuwingen, verbeteringsmaatregelen met een termijn voor correctie of onmiddellijk stopzetten van gevaarlijk werk opleggen. Boetes, inclusief geldstraffen, kunnen worden opgelegd bij overtredingen.
Belangrijke aspecten die inspecteurs kunnen beoordelen, omvatten:
- Beschikbaarheid en geschiktheid van risicobeoordelingen.
- Implementatie van in risicobeoordelingen geïdentificeerde beheersmaatregelen.
- Verstrekking en correct gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).
- Staat van machines en apparatuur.
- Indeling van de werkplek, ventilatie, verlichting en sanitaire voorzieningen.
- Noodprocedures en brandveiligheidsmaatregelen.
- Beschikbaarheid van eerstehulpvoorzieningen.
- Verslagen van gezondheids- en veiligheidsopleiding.
- Procedures en verslagen voor het melden van ongevallen.
Protocols voor werkplekongevallen en rapportage
In geval van een werkplekongeval of beroepsziekte moeten specifieke protocollen worden gevolgd. De onmiddellijke prioriteit is het verlenen van eerste hulp en het waarborgen van de veiligheid van anderen. De werkgever moet het incident onderzoeken om de oorzaken vast te stellen en maatregelen te nemen om herhaling te voorkomen.
Bepaalde typen ongevallen en beroepsziekten moeten wettelijk worden gemeld bij de Staatsarbeidsinspectie. De drempels voor rapportage en de procedures worden in de wetgeving gedefinieerd. Ernstige ongevallen, dodelijke ongevallen en bepaalde voorgeschreven beroepsziekten moeten snel worden gemeld. Het niet melden van ongevallen kan leiden tot sancties.
| Gebeurtenistype | Rapportagevereiste |
|---|---|
| Dodelijk ongeval | Onmiddellijke melding, gevolgd door gedetailleerd rapport |
| Ernstig letsel (met specifieke ongeschiktheid) | Melding binnen een korte termijn, gedetailleerd rapport volgt |
| Beroepsziekte | Rapportage bij diagnose door een medisch professional |
| Kleine ongevallen | Interne registratie en onderzoek aanbevolen |
Het rapport bevat doorgaans details over de gewonde persoon, de omstandigheden van het incident, het type letsel en de genomen acties.
Verantwoordelijkheden van werkgever en werknemer voor werkplekveiligheid
Werkplekveiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid, met duidelijke plichten voor zowel werkgevers als werknemers volgens de Albanese wet.
Verantwoordelijkheden van de werkgever
Werkgevers dragen de primaire verantwoordelijkheid voor het waarborgen van een veilige en gezonde werkplek. Hun plichten omvatten:
- Het opstellen en uitvoeren van een gezondheids- en veiligheidsbeleid.
- Risicobeoordelingen uitvoeren en preventieve maatregelen implementeren.
- Een veilige werkomgeving, veilige apparatuur en veilige werkmethoden bieden.
- Noodzakelijke informatie, instructies, opleiding en toezicht geven.
- Geschikte persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) kosteloos verstrekken.
- Overleg plegen met werknemers of hun vertegenwoordigers over gezondheids- en veiligheidszaken.
- Zorgen voor voldoende eerstehulpvoorzieningen.
- Werkplekongevallen en beroepsziekten onderzoeken en melden.
- Vereiste gezondheids- en veiligheidsdocumentatie bijhouden.
Verantwoordelijkheden van werknemers
Werknemers hebben ook wettelijke plichten om bij te dragen aan de veiligheid op de werkplek. Deze omvatten:
- Redelijk zorg dragen voor hun eigen gezondheid en veiligheid en die van anderen die door hun acties worden beïnvloed.
- Samenwerken met de werkgever op het gebied van gezondheid en veiligheid.
- Correct gebruik maken van machines, apparatuur, gevaarlijke stoffen, transportmiddelen en andere productiemiddelen.
- Correct gebruik maken van door de werkgever verstrekte persoonlijke beschermingsmiddelen.
- Elke werk- of situatie melden die zij als een ernstig en onmiddellijk gevaar ervaren.
- Tekortkomingen in de gezondheids- en veiligheidsmaatregelen melden.
- Ondergaan van gezondheidsbewaking indien vereist.
