Navigeren door employee leave entitlements is een cruciaal aspect van het beheren van een workforce in Nederland. Nederlands arbeidsrecht biedt een raamwerk voor verschillende soorten verlof, waardoor werknemers tijd krijgen voor rust, ziekte, familieverantwoordelijkheden en andere belangrijke levensgebeurtenissen. Het begrijpen van deze regelgeving is essentieel voor werkgevers om naleving te behouden en hun werknemers effectief te ondersteunen.
De wettelijke leave entitlements in Nederland zijn ontworpen om het welzijn van werknemers te beschermen en zekerheid te bieden tijdens perioden waarin zij niet kunnen werken of tijd nodig hebben buiten hun taken. Deze entitlements dekken alles van standaard jaarlijkse vakantie tot specifieke bepalingen voor ziekte, ouderschapsverantwoordelijkheden en andere persoonlijke omstandigheden.
Annual Vacation Leave
Werknemers in Nederland hebben wettelijk recht op een minimaal bedrag aan betaalde jaarlijkse vakantie. Deze wettelijke entitlement wordt berekend op basis van het aantal werkdagen per week. Het minimum is vier keer het aantal werkdagen per week. Voor een fulltime werknemer die vijf dagen per week werkt, betekent dit minimaal 20 betaalde vakantiedagen per jaar.
Veel collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO's) of individuele arbeidsovereenkomsten bieden mogelijk meer royale verlofregelingen, vaak aangeduid als "extra-statutory" dagen. Wettelijke vakantiedagen moeten doorgaans binnen zes maanden na het jaar waarin ze zijn opgebouwd, worden opgenomen, hoewel overeenkomsten deze periode kunnen verlengen. Extra-statutory dagen hebben meestal een langere geldigheidsduur, vaak vijf jaar.
Betaling tijdens wettelijk vakantieverlof moet het reguliere salaris van de werknemer zijn. Daarnaast hebben werknemers recht op een vakantiegeld, dat meestal 8% van hun bruto jaarsalaris bedraagt en meestal in mei of juni wordt uitbetaald.
Public Holidays
Nederland erkent verschillende nationale feestdagen gedurende het jaar. Hoewel er geen wettelijk recht is dat werknemers deze dagen met salaris vrij krijgen, is het gebruikelijk en vaak vastgelegd in CAO's of arbeidsovereenkomsten. Als een feestdag op een weekend valt, wordt deze doorgaans niet verplaatst naar een doordeweekse dag.
Hier zijn de standaard feestdagen die in Nederland in 2025 worden gevierd:
| Datum | Feestdag | Dag van de week |
|---|---|---|
| 1 januari | Nieuwjaarsdag | woensdag |
| 18 april | Goede Vrijdag | vrijdag |
| 20 april | Pasen (Eerste Paasdag) | zondag |
| 21 april | Tweede Paasdag | maandag |
| 27 april | Koningsdag | zondag |
| 5 mei | Bevrijdingsdag | maandag |
| 29 mei | Hemelvaartsdag | donderdag |
| 8 juni | Pinksterzondag | zondag |
| 9 juni | Pinkstermaandag | maandag |
| 25 december | Kerstdag | donderdag |
| 26 december | Tweede Kerstdag (Boxing Day) | vrijdag |
Opmerking: Bevrijdingsdag (5 mei) is een nationale feestdag die elke vijf jaar wordt gevierd als feestdag; 2025 is een van deze jaren.
Sick Leave
Nederlands recht biedt stevige bescherming voor werknemers tijdens ziekteperiodes. Als een werknemer niet kan werken vanwege ziekte, heeft hij of zij over het algemeen recht op doorbetaling van een aanzienlijk deel van het salaris voor maximaal 104 weken (twee jaar).
De werkgever is verantwoordelijk voor het betalen van minimaal 70% van het laatst verdiende salaris van de werknemer gedurende deze periode. Voor de eerste 52 weken van ziekte moet de betaling minimaal het wettelijke minimumloon zijn. Veel CAO's of arbeidsovereenkomsten bepalen dat de werkgever 100% van het salaris moet betalen voor het eerste jaar van ziekte.
Tijdens de ziekteperiode hebben zowel de werkgever als de werknemer verplichtingen onder de Wet verbetering poortwachter. Dit omvat actief werken aan het herstel en de re-integratie van de werknemer in werk, hetzij in hun oorspronkelijke rol, hetzij in een geschikte alternatieve functie. Werkgevers moeten een bedrijfsarts of arbodienst inschakelen om het re-integratieproces te begeleiden.
Parental Leave
Nederland biedt verschillende soorten verlof gerelateerd aan ouderschap, waaronder zwangerschaps-, partner- en ouderschapsverlof.
Maternity Leave (Zwangerschaps- en bevallingsverlof)
Zwangere werknemers hebben recht op minimaal 16 weken betaald zwangerschapsverlof. Dit verlof begint meestal tussen vier en zes weken voor de verwachte bevallingsdatum en omvat ten minste 10 weken na de geboorte. De werknemer ontvangt een uitkering van het UWV, meestal 100% van haar dagloon, tot een maximum dagtarief.
Paternity/Partner Leave (Geboorteverlof)
Partners van de moeder hebben recht op één week betaald verlof direct na de geboorte van het kind. Dit verlof wordt door de werkgever betaald op 100% van het salaris van de werknemer.
Daarnaast kunnen partners binnen de eerste zes maanden na de geboorte tot vijf weken aanvullend geboorteverlof opnemen. Tijdens dit aanvullende verlof ontvangt de werknemer een uitkering van het UWV gelijk aan 70% van haar dagloon, tot een maximum dagtarief.
Parental Leave (Ouderschapsverlof)
Beide ouders hebben recht op onbetaald ouderschapsverlof voor een kind jonger dan acht jaar. Elke ouder kan verlof opnemen dat gelijk staat aan 26 keer hun wekelijkse arbeidsduur. Van dit recht kunnen 9 weken worden opgenomen als betaald verlof (op 70% van het dagloon, betaald door UWV) binnen het eerste jaar van het kind. De resterende 17 weken zijn doorgaans onbetaald. Ouderschapsverlof kan flexibel worden opgenomen, bijvoorbeeld door het verminderen van de werkuren over een langere periode.
Adoption and Foster Care Leave (Adoptie- en pleegzorgverlof)
Werknemers die een kind adopteren of een pleegkind in huis nemen, hebben recht op 6 weken betaald verlof. Dit verlof kan flexibel worden opgenomen binnen een periode van 26 weken rondom de komst van het kind. De werknemer ontvangt een uitkering van het UWV, meestal 100% van haar dagloon, tot een maximum dagtarief.
Other Types of Leave
Nederlands recht en collectieve overeenkomsten erkennen diverse andere soorten verlof voor specifieke omstandigheden:
- Kortdurend zorgverlof: Werknemers kunnen verlof opnemen om voor een ziek familielid (kind, partner, ouder) te zorgen voor een korte periode. Tijdens dit verlof moet de werkgever minimaal 70% van het salaris betalen voor maximaal twee keer de wekelijkse arbeidsduur van de werknemer per jaar.
- Langdurend zorgverlof: Werknemers kunnen onbetaald verlof opnemen om voor een ernstig ziek familielid te zorgen. Dit verlof kan tot zes keer de wekelijkse arbeidsduur van de werknemer per jaar bedragen.
- Calamiteitenverlof / Kort verzuimverlof: Dit betaalde verlof is voor urgente, onverwachte persoonlijke omstandigheden, zoals een plotselinge ziekte van een kind, een overlijden in de familie, of een noodzakelijk doktersbezoek dat niet buiten werktijd kan worden gepland. De duur is meestal voor de tijd die nodig is om de directe situatie af te handelen.
- Bereavement Leave: Hoewel vaak onder calamiteitenverlof valt, kunnen specifieke bepalingen voor rouwverlof worden vastgelegd in CAO's of arbeidsovereenkomsten, die tijd vrijmaken voor het bijwonen van begrafenissen en het afhandelen van gerelateerde zaken.
- Studieverlof: Sommige CAO's of arbeidsovereenkomsten kunnen werknemers betaald of onbetaald verlof geven voor opleiding of training die relevant is voor hun werk.
- Sabbatical Leave: Er is geen wettelijke recht op sabbatical leave, maar sommige werkgevers bieden dit mogelijk aan als onbetaald verlof voor een langere periode.
